Er zijn een aantal tests en scans die u moet ondergaan voordat u met de behandeling van kanker begint. Het is belangrijk dat uw medisch team deze tests uitvoert om te controleren hoe uw vitale lichaamsorganen momenteel werken (functioneren). Deze staan bekend als 'baseline' orgaanfunctietesten en scans. Uw vitale lichaamsorganen omvatten uw hart, nieren en longen.
De meeste behandelingen tegen kanker kan verschillende veroorzaken bijwerkingen. Sommige van deze bijwerkingen kunnen op korte of lange termijn schade toebrengen aan sommige van uw vitale lichaamsorganen. Vooral sommige chemotherapie kan schade toebrengen aan verschillende lichaamsorganen. Tests en scans die nodig zijn, zijn afhankelijk van het type kankerbehandeling dat wordt gegeven.
Veel van deze scans worden tijdens en na de behandeling herhaald om ervoor te zorgen dat de behandeling deze vitale organen niet beschadigt. Als de behandeling toch de organen aantast, kan de behandeling soms worden aangepast of veranderd. Dit is om ervoor te zorgen dat vitale organen niet permanent worden aangetast.
Cardiale (hart) functietesten
Van sommige chemotherapiebehandelingen is bekend dat ze schade toebrengen aan het hart en hoe het functioneert. Het is belangrijk dat artsen weten hoe uw hart functioneert voordat de behandeling begint. Als u al een hart heeft dat niet naar behoren functioneert, kan dit bepalend zijn voor het type chemotherapie dat kan worden gegeven.
Als de hartfunctie tijdens de behandeling tot een bepaald niveau daalt, kan de behandelingsdosis worden verlaagd of stopgezet. Chemotherapie die wordt gebruikt bij sommige lymfoombehandelingen die schade kunnen veroorzaken, zoals doxorubicine (adriamycine), daunorubicine en epirubicine, staan bekend als antracyclines.
Wat zijn de soorten hartfunctietesten?
Elektrocardiogram (ECG)
Een elektrocardiogram (ECG) is een test die helpt bij het opsporen van problemen met de hartspier, hartkleppen of hartritme. Een ECG is een pijnloze test die de functie van uw hart controleert zonder invasief te zijn. Het registreert de elektrische activiteit van het hart als lijnen op een stuk papier.
Deze test wordt gedaan op het kantoor van een dokter of in een ziekenhuis. Ofwel verpleegkundigen of medische technici voeren vaak het ECG uit. Een arts beoordeelt vervolgens het testresultaat.
Vertel uw zorgteam voordat u een ECG krijgt over alle medicijnen die u gebruikt. Vraag of u ze op de dag van de test moet innemen, omdat sommige medicijnen de uitslag kunnen beïnvloeden.
- U hoeft uw inname van eten of drinken meestal niet te beperken vóór uw ECG.
- Tijdens uw ECG moet u uw kleding vanaf uw middel uittrekken.
- Een ECG duurt ongeveer 5 tot 10 minuten. Tijdens een ECG plaatst een verpleegkundige of medische technicus stickers, afleidingen of elektroden genaamd, op uw borst en ledematen (armen en benen). Vervolgens zullen ze er draden op aansluiten. Deze leads verzamelen details over de elektrische activiteit van uw hart. U moet tijdens de test stil blijven liggen.
- Na de test kunt u uw normale bezigheden hervatten, inclusief autorijden.
Echocardiogram (echo)
An echocardiogram (echo) is een test die helpt bij het vinden van problemen met de hartspier, hartkleppen of ritme. Een echo is een echo van uw hart. Echografie maakt gebruik van hoogfrequente geluidsgolven om een foto te maken van organen in het lichaam. Een wandachtig apparaat, een transducer genaamd, zendt geluidsgolven uit. Vervolgens 'echo'en de geluidsgolven terug. De test is pijnloos en niet invasief.
- Een echo wordt gedaan op het kantoor van een dokter of in een ziekenhuis. Sonografen, die speciaal zijn opgeleid om echografiemachines te gebruiken, voeren vaak een echo uit. Een arts beoordeelt vervolgens de testresultaten.
- Voordat u uw echo krijgt, moet u uw zorgteam vertellen over alle medicijnen die u gebruikt. Vraag of u ze op de dag van de test moet innemen, omdat sommige medicijnen de uitslag kunnen beïnvloeden.
- U hoeft uw inname van eten of drinken meestal niet te beperken vóór uw echo.
- Tijdens uw echo moet u uw kleding vanaf uw middel uittrekken.
- Een echo duurt ongeveer 30 minuten tot 1 uur. Tijdens een echo ligt u op uw zij op een tafel en wordt u gevraagd stil te blijven. De echoscopiste brengt een kleine hoeveelheid gel op uw borst aan. Vervolgens zullen ze de wandachtige transducer rond je borst bewegen om foto's van je hart te maken.
- Na de test kunt u uw normale bezigheden hervatten, inclusief autorijden.
Multigated Acquisitie (MUGA) scan
Ook bekend als 'cardiac blood pooling'-beeldvorming of 'gated blood pool'-scan. Een multigated acquisitie (MUGA) scan maakt videobeelden van de onderste kamers van het hart om te controleren of ze het bloed goed rondpompen. Het toont eventuele afwijkingen in de grootte van de kamers van het hart en in de beweging van bloed door het hart.
Artsen gebruiken soms ook MUGA-scans als nazorg om mogelijke hartbijwerkingen op de lange termijn of late effecten te vinden. Late effecten kunnen meer dan 5 jaar na de behandeling optreden. Overlevenden van kanker die mogelijk vervolg-MUGA-scans nodig hebben, zijn onder meer:
- Mensen die radiotherapie op de borst hebben gehad.
- Mensen die een beenmerg-/stamceltransplantatie of bepaalde vormen van chemotherapie hebben ondergaan.
Een MUGA-scan wordt uitgevoerd op de afdeling radiologie van een ziekenhuis of in een poliklinisch beeldvormingscentrum.
- Het kan zijn dat u 4 tot 6 uur voor de test niet kunt eten of drinken.
- Mogelijk wordt u ook gevraagd om tot 24 uur vóór de test cafeïne en tabak te vermijden.
- Voorafgaand aan uw test krijgt u instructies. Neem een volledige lijst mee van al uw medicijnen die u gebruikt.
- Wanneer u aankomt voor uw MUGA-scan, moet u mogelijk uw kleding vanaf uw middel uittrekken. Dit geldt ook voor sieraden of metalen voorwerpen die de scan kunnen verstoren.
- De scan kan tot 3 uur in beslag nemen. De timing hangt af van het aantal foto's dat nodig is.
- De technoloog plaatst stickers, elektroden genaamd, op uw borst om de elektrische activiteit van uw hart tijdens de test te controleren.
- Er wordt een kleine hoeveelheid radioactief materiaal in een ader in uw arm geïnjecteerd. Het radioactieve materiaal wordt een tracer genoemd.
- De technoloog neemt een kleine hoeveelheid bloed uit uw arm en mengt dit met de tracer.
- Vervolgens brengt de technoloog het mengsel terug in uw lichaam via een intraveneuze (IV) lijn die rechtstreeks in een ader wordt ingebracht.
De tracer is als een kleurstof. Het bindt zich aan uw rode bloedcellen, die zuurstof door uw lichaam vervoeren. Het laat zien hoe het bloed door je hart stroomt. U voelt de tracer niet door uw lichaam bewegen.
De technoloog vraagt u stil op een tafel te gaan liggen en een speciale camera boven uw borst te plaatsen. De camera is ongeveer 3 meter breed en gebruikt gammastraling om de tracer te volgen. Terwijl de tracer door uw bloedbaan beweegt, maakt de camera foto's om te zien hoe goed het bloed door uw lichaam pompt. De foto's worden vanuit vele standpunten genomen en elke foto duurt ongeveer 5 minuten.
Mogelijk wordt u gevraagd om tussen de foto's door te oefenen. Dit helpt de arts om te zien hoe uw hart reageert op de stress van inspanning. De technoloog kan u ook vragen nitroglycerine in te nemen om uw bloedvaten te openen en te zien hoe uw hart reageert op de medicatie.
U kunt verwachten dat u onmiddellijk na de test uw normale activiteiten hervat. Drink veel vocht en urineer regelmatig gedurende 1 tot 2 dagen na de scan om de tracer te helpen uw lichaam te verlaten.
Testen van de ademhalingsfunctie
Er zijn enkele chemotherapiebehandelingen die worden gebruikt bij de behandeling van lymfoom die de functie van uw longen en de ademhaling kunnen beïnvloeden. Bleomycine is een veel voorkomende chemotherapie die wordt gebruikt bij de behandeling van Hodgkin-lymfoom. Er wordt een baseline-test uitgevoerd om te zien hoe goed uw ademhalingsfunctie is vóór de behandeling, opnieuw tijdens de behandeling en vaak na de behandeling.
Als uw ademhalingsfunctie afneemt, kan dit medicijn worden gestopt. Er zijn momenteel veel klinische onderzoeken die kijken naar het stoppen van dit medicijn na 2-3 cycli als patiënten een volledige remissie hebben. Dit om het risico op ademhalingsproblemen te verkleinen.
Wat is een respiratoire (long)functietest?
Longfunctietesten zijn een groep tests die meten hoe goed de longen werken. Ze meten hoeveel lucht je longen kunnen vasthouden en hoe goed je de lucht uit je longen kunt laten.
- Spirometrie meet hoeveel lucht u uit uw longen kunt uitademen en hoe snel u dit kunt doen.
- Longplethysmografie meet hoeveel lucht er in uw longen zit nadat u diep hebt ingeademd en hoeveel lucht er in uw longen is achtergebleven nadat u zoveel mogelijk hebt uitgeademd.
- Longdiffusietesten meten hoe goed zuurstof van uw longen naar uw bloed gaat.
Longfunctietesten worden meestal gedaan op een speciale afdeling van een ziekenhuis door een getrainde ademtherapeut.
Vertel uw zorgteam over alle geneesmiddelen op recept en zonder recept die u gebruikt. Meestal wordt u verteld niet te roken gedurende 4 tot 6 uur voordat u een longfunctietest krijgt.
Draag losse kleding zodat u comfortabel kunt ademen. Vermijd het eten van een zware maaltijd vóór longfunctietesten - het kan het moeilijker voor u maken om diep in te ademen.
Spirometrische test
Spirometrietest is een van de standaard longfunctietests die wordt gebruikt om zowel het luchtvolume te bepalen dat de longen kunnen inademen en uitademen, als de snelheid waarmee lucht kan worden ingeademd en uitgeademd. Het gebruikte apparaat wordt een spirometer genoemd en de meeste moderne spirometers zijn aangesloten op een computer die onmiddellijk de gegevens van een test berekent.
U wordt gevraagd om te ademen met behulp van een lange buis met een kartonnen mondstuk. De lange buis is aangesloten op een computer die de hoeveelheid uitgeademde lucht in de loop van de tijd meet.
U wordt eerst gevraagd om rustig door het mondstuk te ademen. U wordt dan gevraagd om zo diep mogelijk in te ademen en het vervolgens zo hard, snel en lang mogelijk uit te blazen.
Longplethysmografietest
Deze test bepaalt:
- Totale longcapaciteit. Dit is het luchtvolume in de longen na een maximale inademing.
- Functionele restcapaciteit (FRC). FRC is het luchtvolume in de longen aan het einde van een rustige rustuitademing
- Restvolume dat is het volume lucht dat in de long achterblijft na een maximale uitademing.
Tijdens de test wordt u gevraagd plaats te nemen in een verzegelde doos die een beetje op een telefooncel lijkt. In de doos zit een mondstuk waar u tijdens de test in en uit moet ademen.
De telefoniste vertelt u tijdens het meten hoe u door het mondstuk moet in- en uitademen. Een sluiter in het mondstuk gaat open en dicht om verschillende metingen mogelijk te maken. Afhankelijk van de vereiste tests, moet u mogelijk naast lucht ook andere (inerte en onschadelijke) gassen inademen. De hele test duurt over het algemeen niet langer dan 4-5 minuten.
Laat de arts weten of u medicijnen gebruikt, vooral als deze verband houden met ademhalingsmoeilijkheden, aangezien u mogelijk moet stoppen met het gebruik van deze medicijnen vóór de test. Als u verkouden bent of een andere ziekte heeft waardoor u mogelijk niet goed kunt ademen, moet u de test mogelijk herschikken voor wanneer u beter bent.
Draag geen kleding die u ervan kan weerhouden volledig in en uit te ademen en vermijd het eten van een grote maaltijd binnen twee uur na de test, of het drinken van alcohol (binnen vier uur) of roken (binnen een uur) na de test. Ook mag u in de 30 minuten voor het onderzoek geen zware lichamelijke inspanning verrichten.
Long diffusie testen
Meet hoe goed zuurstof van uw longen naar uw bloed gaat.
Tijdens longdiffusietesten ademt u een kleine hoeveelheid koolmonoxidegas in via een mondstuk op een buis. Nadat je je adem ongeveer 10 seconden hebt ingehouden, blaas je het gas uit.
Deze lucht wordt in de buis opgevangen en onderzocht.
In de periode van 4 uur voor de test mag u niet roken of alcohol drinken. Draag loszittende kleding zodat u goed kunt ademen tijdens de test.
Laat uw arts weten welke medicijnen u gebruikt en of u ermee moet stoppen vóór de test.
Nierfunctietesten (nierfunctie).
Er zijn chemotherapiebehandelingen die uw nierfunctie kunnen beïnvloeden. Het is belangrijk om uw nierfunctie te controleren voordat de behandeling begint, tijdens de behandeling en soms na de behandeling. Uw nierfunctie kan ook worden gecontroleerd door middel van bloedonderzoek voorafgaand aan elke chemotherapiecyclus. Deze volgende tests geven een nauwkeuriger beeld van hoe goed uw nieren functioneren.
Als uw nierfunctie tijdens de behandeling afneemt, kan uw behandelingsdosis worden verlaagd, uitgesteld of helemaal worden stopgezet. Dit is om verdere schade aan uw nieren te helpen voorkomen. Veel voorkomende chemotherapieën die worden gebruikt bij lymfoom en die schade kunnen veroorzaken, zijn onder meer; ifosfamide, methotrexaat, carboplatine, radiotherapie en voorafgaand aan stamceltransplantaties.
Wat zijn enkele van de gebruikte nierfunctietesten?
Nier (nier) scan
Een nierscan is een beeldvormingsonderzoek waarbij naar de nieren wordt gekeken.
Het is een soort nucleaire beeldvormingstest. Dit betekent dat tijdens de scan een kleine hoeveelheid radioactieve stof wordt gebruikt. De radioactieve stof (radioactieve tracer) wordt geabsorbeerd door normaal nierweefsel. De radioactieve tracer zendt gammastraling uit. Deze worden door de scanner opgepikt om foto's te maken.
Bij het boeken van een scan zal een technoloog u relevante voorbereidingsinstructies geven.
Enkele instructies kunnen zijn:
- Patiënten moeten meestal binnen 2 uur na de test 1 glazen water drinken.
- De radioactieve tracer wordt in een ader in uw arm geïnjecteerd. Na toediening van de radiotracers zal er gescand worden.
- De duur van een scan varieert in lengte, afhankelijk van de klinische vraag die wordt behandeld. De scantijd duurt meestal een uur.
- Na de scan kunt u uw normale activiteiten hervatten.
- Verhoog de vloeistofinname om de tracer weg te spoelen.
Renale echografie
Een renale echografie is een niet-invasief onderzoek waarbij ultrasone golven worden gebruikt om afbeeldingen van uw nieren te produceren.
Deze afbeeldingen kunnen uw arts helpen de locatie, grootte en vorm van uw nieren te beoordelen, evenals de bloedtoevoer naar uw nieren. Een nier-echografie omvat meestal uw blaas.
Echografie maakt gebruik van hoogfrequente geluidsgolven die worden uitgezonden door een transducer die tegen uw huid wordt gedrukt. De geluidsgolven bewegen door je lichaam en stuiteren van organen terug naar de transducer. Deze echo's worden opgenomen en digitaal omgezet in video of afbeeldingen van de weefsels en organen die voor onderzoek zijn geselecteerd.
Instructies over hoe u zich moet voorbereiden en wat u kunt verwachten, krijgt u voor uw afspraak.
Enkele belangrijke informatie omvat;
- Minimaal een uur voor het onderzoek 3 glazen water drinken en uw blaas niet legen
- U ligt met uw gezicht naar beneden op een onderzoekstafel, wat een beetje ongemakkelijk kan zijn
- Laat een koude geleidende gel aanbrengen op uw huid in het te onderzoeken gebied
- De transducer wordt tegen het te onderzoeken gebied gewreven
- Procedure is pijnloos
- U kunt na de procedure terugkeren naar uw normale activiteiten
