Graft versus host disease (GvHD), bụ mmetụta dị n'akụkụ nwere ike ime ma emechaa allogeneic transplant.
Kedu ihe bụ graft na ọrịa ndị ọbịa (GvHD)?
Graft na ọrịa ndị ọbịa (GvHD) bụ ihe mgbagwoju anya nke transplant cell stem allogeneic. Ọ na-eme mgbe mkpụrụ ndụ T nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ọhụrụ, mata sel ndị nnata dị ka ndị mba ọzọ, wee wakpo ha. Nke a na-ebute agha n'etiti 'aka' na 'onye ọbịa'.
A na-akpọ ya graft versus host, n'ihi na 'graft' bụ usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nyere onyinye, na 'onye ọbịa' bụ onye ọrịa na-anata mkpụrụ ndụ enyere.
GvHD bụ mgbagwoju anya nke nwere ike ime naanị allogeneic transplants. Ntugharị allogenic gụnyere sel sel ndị a na-enye onyinye maka onye ọrịa ịnata.
Mgbe mmadụ nwere ntụgharị ebe ọ na-enweta sel stem nke ya, nke a ka a na-akpọ ihe ntụgharị autologous. GvHD abụghị ihe mgbagwoju anya nwere ike ime na ndị mmadụ na-anata ntinyeghachi nke mkpụrụ ndụ nke ha.
Dọkịta ahụ ga-enyocha ndị ọrịa maka GvHD mgbe niile dị ka akụkụ nke nlekọta na-esochi ya ma emechaa allogeneic transplants. Maka akụkụ ọ bụla nke ahụ nke GvHD na-adịghị ala ala metụtara, a na-enye akara n'etiti 0 (enweghị mmetụta) na 3 (mmetụta siri ike). Akara ahụ dabere na mmetụta mgbaàmà ahụ na-enwe na ndụ kwa ụbọchị na nke a na-enyere ndị dọkịta aka ikpebi ọgwụgwọ kacha mma maka onye ọrịa.
Ụdị graft na ọrịa ndị ọbịa (GvHD)
A na-ekewa GvHD dị ka 'nnukwu' ma ọ bụ 'na-adịghị ala ala' dabere na mgbe onye ọrịa nwetara ya yana akara na mgbaàmà nke GvHD.
Aka aka ukwu megide ọrịa ndị ọbịa
- Na-amalite n'ime 100 ụbọchị mbụ mgbe transplant gasịrị
- Ihe karịrị 50% nke ndị ọrịa nwere transplant allogenic, na-enweta nke a
- Ọtụtụ mgbe na-eme ihe dị ka izu 2 ruo 3 ka ọ gafesịrị transplant. Nke a 2 – 3 izu akara bụ mgbe ọhụrụ stem cell na-amalite weghara ọrụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-eme ka ọhụrụ ọbara cell.
- Nnukwu GvHD nwere ike ime n'èzí nke ụbọchị 100, nke a na-abụkarị naanị na ndị ọrịa nwere usoro nhazi ike dị ntakịrị tupu ntụgharị.
- Na nnukwu GvHD, aka aka na-ajụ onye ọbịa ya, ọ bụghị onye ọbịa na-ajụ aka. Ọ bụ ezie na ụkpụrụ a bụ otu ihe na GvHD ukwu na nke na-adịghị ala ala, njirimara nke nnukwu GvHD dị iche na nke na-adịghị ala ala.
Ogo nke nnukwu GvHD ka agbagoro site na ogbo I (dị nnọọ nro) ruo ọkwa IV (siri ike), usoro ntinye akara a na-enyere ndị dọkịta aka ikpebi ọgwụgwọ. Ebe kachasị ewu ewu nke GvHD bụ:
eriri afọ: na-ebute afọ ọsịsa nke nwere ike ịbụ ma mmiri ma ọ bụ ọbara. Ọgbụgbọ na ọgbụgbọ yana mgbu afọ, mbelata ibu na agụụ na-ebelata.
Akpụkpọ ahụ: na-ebute ihe ọkụ ọkụ na-egbu mgbu na itching. Ọ na-amalitekarị n'aka, ụkwụ, ntị na obi mana ọ nwere ike gbasaa n'ahụ dum.
Imeju: na-ebute jaundice nke bụ mmụba nke 'bilirubin' (ihe na-arụ ọrụ imeju nkịtị) nke na-eme ka anya ọcha na-acha odo odo na akpụkpọ ahụ.
Ndị otu na-agwọ ọrịa kwesịrị inyocha onye ọrịa maka GvHD mgbe niile dịka akụkụ nke nlekọta na-esochi ya.
Aka aka na-adịghị ala ala megide ọrịa ndị ọbịa
- GvHD na-adịghị ala ala na-apụta ihe karịrị 100 ụbọchị ka a tụgharịchara ya.
- Ọ bụ ezie na ọ nwere ike ime n'oge ọ bụla a na-atụgharị ya, a na-ahụkarị ya n'ime afọ mbụ.
- Ndị ọrịa nwere nnukwu GvHD nọ n'ihe ize ndụ dị elu nke ịmalite GvHD na-adịghị ala ala.
- Ihe dị ka 50% nke ndị ọrịa nwere nnukwu GvHD ga-aga n'ihu na-enweta GvHD na-adịghị ala ala.
- Ọ nwere ike imetụta onye ọ bụla biputere transplant cell stem.
GvHD na-adịghị ala ala na-emetụtakarị:
- Ọnụ: na-ebute nkụ na ọnụ
- Akpụkpọ ahụ: ọkụ ọkụ anụ ahụ, akpụkpọ ahụ na-agbawa ma na-afụ ụfụ, na-agbatị akpụkpọ ahụ ma gbanwee na agba ya na ụda ya.
- Gastrointestinal: afọ ntachi, afọ ọsịsa, ọgbụgbọ, vomiting na mbelata arọ na-akọwaghị.
- Imeju: na-egosipụtakarị ihe mgbaàmà yiri ịba ọcha n'anya
GvHD na-adịghị ala ala nwekwara ike imetụta akụkụ ndị ọzọ, dị ka anya, nkwonkwo, ngụgụ na akụkụ ahụ.
Ihe ịrịba ama na mgbaàmà nke graft vs ọrịa ndị ọbịa (GvHD)
- Rash, gụnyere ọkụ na ọbara ọbara nke akpụkpọ ahụ. Ihe ọkụ ọkụ a na-apụtakarị n'ọbụ aka na ọbụ ụkwụ. Ọ nwere ike ịgụnye akpati na nsọtụ ndị ọzọ.
- Ọgbụgbọ, ọgbụgbọ, afọ ọsịsa, mgbakasị afọ na enweghị agụụ nwere ike ịbụ abụ GvHD nke eriri afọ.
- Icha akpụkpọ ahụ na anya (nke a na-akpọ jaundice) nwere ike ịbụ ihe ịrịba ama nke GvHD nke imeju. A pụkwara ịhụ arụrụ ọrụ imeju na ụfọdụ nyocha ọbara.
- Ọnụ:
- akọrọ ọnụ
- Mmụba ọgụgụ isi ọnụ (ọkụ, oyi, fizz, nri ose, wdg)
- Nri siri ike
- Ọrịa chịngọm na ire eze
- Skin:
- Rash
- Akpụkpọ anụ kpọrọ nkụ, nke siri ike, na-egbu mgbu
- Ịba ụba na imechi akpụkpọ ahụ nke nwere ike ịkpata mgbochi nke mmegharị ahụ
- Agba akpụkpọ ahụ gbanwere
- Enweghị ndidi na mgbanwe okpomọkụ, n'ihi ọsụsọ mebiri emebi
- Ntu:
- Mgbanwe na nhazi ntu
- Ntu siri ike, na-agbaji agbaji
- Ọnwụ ntu
- Usoro eriri afọ:
- Loss nke agụụ
- Ebube na-enweghị atụ
- vomiting
- Mgbawa
- Abdominal cramping
- Ngụgụ:
- Iku ume ọkụ ọkụ
- Ụkwara na-adịghị apụ apụ
- Ogba
- Imeju:
- Ọria afọ
- Agba agba odo nke akpụkpọ/anya (jaundice)
- Arụ ọrụ imeju
- Akwara na nkwonkwo:
- Akwara ike na cramping
- Isi ike nkwonkwo, ike na ike ịgbatị
- Umu nwanyi:
- Nwaanyị:
- Ikpu nkụ, itching na mgbu
- Ọnya ikpu na ọnya
- Narrowing nke ikpu
- Mmekọahụ siri ike/na-egbu mgbu
- Nwoke:
- Mbelata na ọnya urethra
- Itching na ọnya na scotum na amụ
- Iwe nke amụ
- Nwaanyị:
Ọgwụgwọ maka graft vs ọrịa ndị ọbịa (GvHD)
- Na-abawanye mgbochi immunosuppression
- Nlekọta nke corticosteroids dị ka Prednisolone na Dexamethasone
- Maka ụfọdụ GvHD akpụkpọ anụ dị ala, enwere ike iji ude steroid n'elu
Maka ọgwụgwọ GvHD nke na-adịghị anabata corticosteroids:
- Ibrutinib
- Ruxolitinib
- Mycophenolate mofetil
- Sirolimus
- Tacrolimus na cyclosporin
- Ọgwụ Monoclonal
- Antithymocyte Globulin (ATG)
