An allogeneic stem cell transplant bụ ọgwụgwọ kpụ ọkụ n'ọnụ ebe ị na-enweta ntụgharị nke mkpụrụ ndụ ndị na-enye onyinye (onye ọzọ). Nke a dị iche na mgbe onye ọrịa na-anata sel nke ya azụ, nke a na-akpọ ihe autologous stem cell transplant. A tụlere nke a na ibe ọzọ.
Nkọwa nke allogeneic stem cell transplants?
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
Mgbanwe mkpụrụ ndụ Alogeneic na-eji mkpụrụ ndụ stem nke anakọtara n'aka onye nyere onyinye (onye ọzọ) iji dochie mkpụrụ ndụ stem nke gị. A na-eme nke a iji gwọọ Lymphoma nke na-adịghị anabata (anaghị anabata ọgwụgwọ) ma ọ bụ na-alọghachi (lymphoma na-aga n'ihu na-alọghachi. Ọtụtụ ndị nwere lymphoma adịghị achọ transplant cell stem. Na lymphoma, allogeneic (onye inye onyinye) transplants dị ụkọ karịa autologous. onwe) transplants.
Lymphoma bụ ọrịa kansa nke lymphocytes. Lymphocytes bụ ụdị mkpụrụ ndụ ọbara ọcha nke na-esi na sel sel pụta. Ihe mgbaru ọsọ nke chemotherapy bụ ikpochapụ mkpụrụ ndụ lymphoma na sel niile nke nwere ike itolite na lymphoma. Ozugbo e kpochapụrụ mkpụrụ ndụ ọjọọ, mkpụrụ ndụ ọhụrụ nwere ike ịmalite azụ bụ ndị na-atụ anya na ọ bụghị ọrịa cancer.
N'ihe banyere ndị mmadụ laghachiri azụ ma ọ bụ lymphoma refractory, nke a anaghị arụ ọrụ - ọtụtụ lymphoma na-anọgide na-eto eto n'agbanyeghị ọgwụgwọ ahụ. Ya mere, iji ọgwụ chemotherapy dị elu na-ekpochapụ mkpụrụ ndụ stem, wee dochie sel stem onye ahụ na nke onye ọzọ nwere ike ime ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ dị ọhụrụ ebe mkpụrụ ndụ sel ndị na-enye onyinye na-eweghara ọrụ nke imepụta mkpụrụ ndụ ọbara nke na-adịghị aghọ lymphoma.
Ebumnuche nke transplant cell stem
Enwere ọtụtụ ihe kpatara ndị ọrịa lymphoma nwere ike isi chọọ transplant cell stem nke gụnyere:
- Iji gwọọ ndị ọrịa lymphoma nọ na mgbagha, mana ha nwere 'oke ihe egwu' nke lymphoma ha ịlaghachi
- Lymphoma alọtala mgbe ọgwụgwọ mbụ nke mbụ gasịrị, ya mere, a na-eji chemotherapy siri ike (ike) mee ka ha laghachi na remission (ọ dịghị ọrịa a na-achọpụta)
- Lymphoma bụ ihe na-agbagha agbagha (anaghị azaghachi ya kpamkpam) maka ọgwụgwọ usoro nke mbụ na ebumnuche iji nweta mgbaghara.
Ntugharị cell nke allogeneic nwere ike inye ọrụ abụọ
- Usoro ọgwụgwọ dị elu nke ukwuu na-ewepụ lymphoma na mkpụrụ ndụ ndị na-enye onyinye ọhụrụ na-enye ụzọ maka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na-agbake, na-ebelata oge usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ kwụsị ọrụ. Mkpụrụ ndụ ndị na-enye onyinye ọhụrụ na-eweghara ọrụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ na mmepụta nke mkpụrụ ndụ ọbara dị mma, dị ka lymphocytes. Mkpụrụ ndụ ndị na-enye onyinye na-edochi sel ndị na-adịghị arụ ọrụ nke onye ọrịa.
- Aka aka megide mmetụta lymphoma. Nke a bụ mgbe mkpụrụ ndụ ndị na-enye onyinye (nke a na-akpọ graft) na-amata mkpụrụ ndụ lymphoma ọ bụla fọdụrụnụ wee wakpo ha, na-ebibi lymphoma. Nke a bụ mmetụta dị mma ebe mkpụrụ ndụ sel ndị na-enye onyinye na-enyere aka ịgwọ lymphoma. Ọ dị mkpa iburu n'obi na ntinye a na mmetụta lymphoma anaghị eme mgbe niile dị ka nke a. Lymphoma nwere ike iguzogide mkpụrụ ndụ mkpụrụ ndụ onye na-enye onyinye, ma ọ bụ ahụ onye nnata (nke a na-akpọ onye ọbịa) nwere ike ịlụso mkpụrụ ndụ onyinye (nke a na-akpọ graft) ọgụ. aka na ọrịa onye ọbịa (mgbagwoju anya nke transplant allogeneic).
Usoro nke transplant cell sel allogeneic nwere usoro ise
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
- Nkwadebe: nke a gụnyere nyocha ọbara iji chọpụta ụdị mkpụrụ ndụ ị chọrọ. Mgbe ụfọdụ ndị mmadụ kwesịrị ịnweta chemotherapy 'salvage' iji nwalee na ibelata lymphoma tupu ebugharịa ya.
- Nchịkọta cell stem: nke a bụ usoro owuwe ihe ubi mkpụrụ ndụ, n'ihi na transplant allogenic sitere na onye na-enye onyinye, ndị otu ahụike kwesịrị ịchọta egwuregwu maka ntụgharị.
- Ọgwụgwọ oyi: Nke a bụ chemotherapy, ọgwụgwọ ebumnuche na immunotherapy nke a na-enye n'ọkwa dị elu iji kpochapụ lymphoma niile.
- Mweghachi nke mkpụrụ ndụ stem: ozugbo a na-enye ọgwụgwọ ọgwụgwọ dị elu, a na-elekọta mkpụrụ ndụ stem nke anakọtara na mbụ site na onye nyere onyinye.
- Ihe aka: nke a bụ usoro nke mkpụrụ ndụ stem ndị na-enye onyinye na-abanye n'ime ahụ ma weghara ọrụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ.
Nkwadebe maka ọgwụgwọ
A ga-enwe ọtụtụ nkwadebe chọrọ na ndu ruo n'ịgbanwe cell stem. Ntugharị ọ bụla dị iche na ndị otu transplant kwesịrị ịhazi ihe niile maka onye ọrịa. Ụfọdụ nkwadebe a ga-atụ anya nwere ike ịgụnye:
Ntinye nke ahịrị etiti
Ọ bụrụ na onye ọrịa enwebeghị ahịrị etiti, mgbe ahụ, a ga-etinye otu tupu ebugharị ya. Ahịrị etiti nwere ike ịbụ PICC (mmanye etiti catheter n'akụkụ ya). Ọ nwere ike ịbụ CVL (akara venous etiti). Dọkịta ga-ekpebi ihe etiti etiti kacha mma maka onye ọrịa.
Ahịrị etiti na-enye ụzọ iji nweta ọtụtụ ọgwụ dị iche iche n'otu oge. Ndị ọrịa na-achọkarị ọtụtụ ọgwụ dị iche iche na nyocha ọbara n'oge a na-atụgharị ya na ahịrị etiti na-enyere ndị nọọsụ aka ijikwa nlekọta nke onye ọrịa nke ọma.
anara ọgwụ
A na-enye chemotherapy dị elu mgbe niile dịka akụkụ nke usoro ntụgharị. A na-akpọ chemotherapy dị elu ọgwụgwọ oyi. N'èzí chemotherapy dị elu, ụfọdụ ndị ọrịa chọrọ chemotherapy salvage. Usoro ọgwụgwọ mgbapụta bụ mgbe lymphoma na-eme ihe ike ma dị mkpa ka e belata tupu usoro ntụgharị nke ọzọ nwee ike ịga n'ihu. Aha salvage na-abịa site na ịgbalị ịzọpụta ahụ site na lymphoma.
Mbugharị maka ọgwụgwọ
Naanị ụlọ ọgwụ ụfọdụ dị n'Australia nwere ike ịme transplantation cell allogeneic. N'ihi nke a, ọ nwere ike ịdị mkpa ịkwaga n'ụlọ ha, gaa n'ebe dị nso na ụlọ ọgwụ. Ọtụtụ ụlọ ọgwụ transplant nwere ebe obibi nke onye ọrịa na onye nlekọta nwere ike ibi na ya. Gwa onye ọrụ na-elekọta mmadụ na ebe ọgwụgwọ gị ka ị mata maka nhọrọ ebe obibi.
Nchekwa ọmụmụ
Mbugharị mkpụrụ ndụ Stem ga-emetụta ikike onye ọrịa nwere ịmụ ụmụ. Ọ dị mkpa na a tụlere nhọrọ ndị dị maka ichekwa ọmụmụ.
Ndụmọdụ bara uru
Inwe transplant cell stem na-agụnyekarị ọnụnọ ụlọ ọgwụ ogologo oge. Ọ nwere ike inye aka ịkwakọ ụfọdụ n'ime ihe ndị a:
- Otutu ụzọ abụọ dị nro, uwe dị mma ma ọ bụ pajamas na ọtụtụ uwe ime.
- Ahịhịa eze (dị nro), ntacha eze, ncha, mmiri mmiri dị nro, deodorant dị nro
- Ohiri isi nke gị (na-ekpo ọkụ na-asa ohiri isi gị na ihe ọ bụla nke onwe / tụba akwa tupu abata ụlọ ọgwụ - na-ekpo ọkụ na-asa ya iji belata nje bacteria n'ihi na usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ga-adị ngwa ngwa).
- Slippers ma ọ bụ akpụkpọ ụkwụ dị mma na ọtụtụ ụzọ sọks
- Ihe nkeonwe iji mee ka ọnụ ụlọ ụlọ ọgwụ dịkwuo mma (foto ndị ị hụrụ n'anya)
- Ihe ntụrụndụ dị ka akwụkwọ, akwụkwọ akụkọ, okwu mkparịta ụka, iPad/laptop/tablet. Ụlọ ọgwụ ahụ nwere ike na-agwụ ike ma ọ bụrụ na ị nweghị ihe ị ga-eme.
- Kalenda iji debe ụbọchị, nnabata ụlọ ọgwụ dị ogologo nwere ike ime ka ụbọchị niile gbakọọ ọnụ.
HLA na Mpịnye anụ ahụ
Mgbe ị na-enwe transplant cell sel allogeneic (onye inye onyinye), onye nhazi ntụgharị na-ahazi ọchụchọ maka onye nyere onyinye cell stem kwesịrị ekwesị. Ntugharị cell sel allogeneic ga-aga nke ọma ma ọ bụrụ na mkpụrụ ndụ onye nyere onyinye dabara onye ọrịa ahụ. Iji lelee nke a, onye ọrịa ahụ ga-eme nnwale ọbara akpọrọ mpịnye anụ ahụ nke na-eleba anya na protein dị iche iche n'elu sel a na-akpọ antigens leukocyte mmadụ (HLA).
Selụ nke onye ọ bụla na-eme protein HLA iji nyere usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ aka ịmata sel ndị dị n'ime ahụ wee mata sel ndị na-abụghị nke ya.
Enwere ọtụtụ ụdị HLA dị iche iche na ndị otu ahụike na-anwa ịchọta onye na-enye onyinye nke ụdị HLA ya dakọtara nke ọma dịka o kwere mee.
Ọ bụrụ na ọ ga-ekwe omume, ha na-agbalịkwa ijide n'aka na onye ọrịa ahụ na onye nyere onyinye ahụ ekpughere otu nje ahụ, ọ bụ ezie na nke a adịghị mkpa karịa HLA-matching.
Ụmụnna nwoke ma ọ bụ ụmụnna nwanyị na-enwekarị protein HLA nke yiri onye ọrịa. Ihe dị ka 1 n'ime mmadụ 3 nwere nwanne nwoke ma ọ bụ nwanne nwanyị na-emekọrịta ihe nke ọma. Ọ bụrụ na onye ọrịa enweghị ụmụnna nwoke ma ọ bụ ụmụnna nwanyị ọ bụla, ma ọ bụ ọ bụrụ na ha emeghị nke ọma, ndị otu ahụike ga-achọ onye na-enye onyinye afọ ofufo nke ụdị HLA dabara ndị ọrịa ahụ anya dị ka o kwere mee. A maara nke a dị ka onye na-enye onyinye na-enweghị njikọ (MUD) na nde nde ndị ọrụ afọ ofufo debanyere aha na ndekọ cell stem cell nke mba na nke zuru ụwa ọnụ.
Ọ bụrụ na achọtaghị onye inyeaka na-enweghị njikọ (MUD) maka onye ọrịa, ọ ga-ekwe omume iji isi mmalite ndị ọzọ nke sel stem. Ndị a gụnyere:
- Onye ikwu nke ụdị HLA ọkara dabara nke gị: a maara nke a dị ka onye inye onyinye 'haploidentical'
- Ọbara eriri nwa sitere n'aka onye na-enye onyinye na-enweghị njikọ: Ọbara eriri nwa ekwesịghị ịdị na-ejikọta ya na ụdị HLA gị dị ka isi mmalite nke sel ndị ọzọ. O yikarịrị ka a ga-eji ya mee ihe maka ụmụaka karịa ndị okenye n'ihi na ọ nwere mkpụrụ ndụ stem dị ole na ole karịa ebe ndị ọzọ. Ndebanye aha nke ọbara eriri afọ echekwara dị.
Mkpokọta Selụ Stem
Enwere ụzọ abụọ onye nyere onyinye nwere ike isi nye mkpụrụ ndụ stem.
- Mkpokọta cell stem ọbara dị n'akụkụ
- Onyinye mkpụrụ ndụ ụmị ọkpụkpụ
Enyemaka cell stem cell ọbara dị n'akụkụ
A na-anakọta mkpụrụ ndụ ndị dị n'akụkụ site na iyi ọbara dị n'akụkụ. N'ịkwado na mkpokọta mkpụrụ ndụ mpụta, ọtụtụ mmadụ na-anata injections nke ihe na-eto eto. Ihe ndị na-eto eto na-akpali mmepụta cell stem. Nke a na-enyere sel sel aka ịkwaga site na ụmị ọkpụkpụ, banye n'ọbara, dị njikere maka nchịkọta.
Nchịkọta ahụ na-eme site na ikewapụ mkpụrụ ndụ stem na ọbara ndị ọzọ na usoro a na-eji igwe apheresis. Igwe apheresis nwere ike ikewapụ akụkụ dị iche iche nke ọbara ma nwee ike ikewapụ mkpụrụ ndụ stem. Ozugbo ọbara gafere na usoro nchịkọta cell ọ na-agaghachi azụ n'ime ahụ. Usoro a na-ewe ọtụtụ awa (ihe dịka awa 2-4). Onye nyere onyinye nwere ike ịla n'ụlọ ka usoro ahụ gasịrị, agbanyeghị, ọ nwere ike ịdị mkpa ịlaghachi n'echi ya ma ọ bụrụ na achịkọtaghị mkpụrụ ndụ zuru oke.
Apheresis adịghị emerụ ahụ karịa nchịkọta ụmị ọkpụkpụ na nke a bụ otu ihe kpatara ya ji bụrụ usoro nchịkọta mkpụrụ ndụ kacha mma.
Na allogeneic (onye inye onyinye) transplants, onye na-enye onyinye na-enweta apheresis maka onye nnata na nchịkọta a na-ewere ọnọdụ dị ka nso ụbọchị ntụgharị dị ka o kwere mee. N'ihi na a ga-ebugara onye nnata mkpụrụ ndụ sel ndị a ọhụrụ n'ụbọchị ntụgharị.
Onyinye mkpụrụ ndụ ụmị ọkpụkpụ
Ụzọ a na-adịghị ahụkebe n'ịchịkọta sel sel bụ ụmị ọkpụkpụ. Nke a bụ ebe a na-ewepụ mkpụrụ ndụ stem na ụmị ọkpụkpụ n'okpuru mgbakasị izugbe. Ndị dọkịta na-etinye agịga n'ime ọkpụkpụ dị na mpaghara pelvic, nke a na-akpọ iliac crest. A na-ewepụ ụmị ọkpụkpụ site na pelvis, site na agịga na ụmị ọkpụkpụ a na-ehichapụ ma chekwaa ruo ụbọchị ntụgharị.
Ọbara eriri onyinye sitere n'aka ụlọ akụ ọha ebe onyinye nke mkpụrụ ndụ stem cell sitere na ọbara hapụrụ n'ime eriri nwa na placenta mgbe a mụsịrị nwa ka enyere ya ma chekwaa ya.
Kedu ka apheresis si arụ ọrụ
Ịhazi/ichekwa sel stem ma ọ bụ ụmị ọkpụkpụ
A na-anakọta mkpụrụ ndụ stem a na-anakọta maka transplant allogeneic (onye na-enye onyinye), a na-anakọta ozugbo tupu ejiri ya ma ghara ịchekwa ya ogologo oge ọ bụla.
A na-echekwa mkpụrụ ndụ azuokokoosisi maka mbugharị nke onwe (onwe), a na-echekwa ya na friza ruo mgbe ọ dị njikere maka ojiji.
Nhazi
A na-ebu ụzọ nye ndị ọrịa a na-atụgharị ya ọgwụgwọ akpọrọ usoro nhazi. Nke a bụ ọgwụgwọ dị elu nke a na-enye n'ime ụbọchị tupu etinyere mkpụrụ ndụ stem. Usoro ọgwụgwọ nwere ike ịgụnye chemotherapy na mgbe ụfọdụ ọgwụgwọ radieshon. Ebumnuche abụọ nke ọgwụgwọ oyi bụ:
- Iji gbuo lymphoma dị ka o kwere mee
- Belata ọnụ ọgụgụ sel stem
Enwere ọtụtụ ngwakọta dị iche iche nke chemotherapy, ọgwụgwọ radieshon na immunotherapy nke enwere ike iji mee ihe n'usoro nhazi. E nwere ike dị iche iche nke ọgwụgwọ oyi, ha bụ:
- Nkwadebe myeloablative ike zuru oke
- Nkwado nke na-abụghị myeloablative
- Mbelata ike ntụ oyi
N'ime usoro niile ọgwụgwọ ahụ siri ike ma n'ihi ya, ọtụtụ mkpụrụ ndụ ahụike na-anwụ na lymphoma. Nhọrọ nke usoro ọgwụgwọ ga-adabere n'ụdị lymphoma, akụkọ ọgwụgwọ na ihe ndị ọzọ dị n'otu n'otu dị ka afọ, ahụike n'ozuzu na ahụike. Ndị otu na-agwọ ọrịa ga-ekwurịta banyere usoro nhazi nke kwesịrị ekwesị maka onye ọrịa ahụ.
N'ime transplant allogeneic, enwere ike ịnabata ndị ọrịa n'ụlọ ọgwụ dịka ụbọchị iri na anọ tupu ebugharị ya. Ọnọdụ ndị ọrịa ọ bụla dị iche na dọkịta gị ga-agwa gị mgbe a ga-anabata gị. Ndị ọrịa na-anọ n'ụlọọgwụ ebe ọ bụla site na izu 14 – 3 ka ebufere ya. Nke a bụ ụkpụrụ; ntụgharị ọ bụla dị iche, ụfọdụ ndị chọrọ nlekọta ahụike karịa karịa izu isii.
Ọ bụrụ na ị na-enwe transplant cell sel allogeneic site na iji mkpụrụ ndụ stem sitere na onye na-enye onyinye na-enweghị njikọ ma ọ bụ isi na-adakọghị, ị nwere ike ịchọ ọgwụgwọ mgbatị ahụ dị elu.
Ị nwere ike ịnweta ọgwụgwọ nhazi dị iche iche ma ọ bụrụ na ị na-enwe transplant allogeneic site na iji sel sel sitere na ọbara eriri afọ ma ọ bụ site na onye ikwu nke dabara na ọkara.
Ị nwere ike ịnweta ozi zuru ezu na usoro nhazi oyi na Weebụsaịtị Eviq.
Na-eweghachi mkpụrụ ndụ stem
Mgbe chemotherapy gwụchara, a na-eweghachi mkpụrụ ndụ stem. Mkpụrụ ndụ ndị a ji nwayọọ nwayọọ na-amalite imepụta mkpụrụ ndụ ọbara ọhụrụ, dị mma. N'ikpeazụ, ha ga-emepụta mkpụrụ ndụ ahụike zuru oke iji mejupụta ụmị ọkpụkpụ dum, mejupụta ọbara na sel niile na-alụso ọrịa ọgụ.
Inweghachite mkpụrụ ndụ stem bụ usoro kwụ ọtọ. Ọ dị ka mmịnye ọbara. A na-enye mkpụrụ ndụ ndị ahụ site na ahịrị banye n'ahịrị etiti. Ụbọchị a ga-eweghachi mkpụrụ ndụ azuokokoosisi ka a na-akpọ "Ụbọchị efu".
Na usoro ahụike ọ bụla, enwere ihe ize ndụ nke inwe mmeghachi omume na infusion cell stem. Maka ọtụtụ ndị mmadụ enweghị mmeghachi omume, mana ndị ọzọ nwere ike ịnweta:
- Na-eche na-arịa ọrịa ma ọ bụ na-arịa ọrịa
- Ụtọ ọjọọ ma ọ bụ mmetụta na-ere ọkụ n'ọnụ gị
- Ọbara mgbali elu
- Mmeghachi omume nfụkasị ahụ
- Ofufe ọrịa
Na allogeneic stem cell transplants, ka mkpụrụ ndụ ndị a nyere onyinye na-ejide (ma ọ bụ engraft) na onye nnata (onye ọrịa). Ha na-amalite ịrụ ọrụ dịka akụkụ nke usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ ma nwee ike ịwakpo mkpụrụ ndụ lymphoma. A na-akpọ nke a graft-versus lymphoma mmetụta.
N'ọnọdụ ụfọdụ, na-esochi transplant allogeneic, sel ndị na-enye onyinye na-awakpokwa mkpụrụ ndụ ahụike nke onye ọrịa. Nke a ka a na-akpọ ọrịa graft-versus-host (GVHD).
Ịmepụta sel stem gị
Ihe nrụnye bụ mgbe mkpụrụ ndụ stem ọhụrụ na-amalite iji nke nta nke nta weghara dị ka sel ndị bụ isi. Nke a na-emekarị n'ihe dị ka izu 2 - 3 ka mmịnye nke mkpụrụ ndụ stem mana ọ nwere ike iwe ogologo oge, karịsịa ma ọ bụrụ na sel ọhụrụ ahụ sitere na ọbara eriri afọ.
Mgbe mkpụrụ ndụ stem ọhụrụ na-ekedo, ị nọ n'ihe ize ndụ dị ukwuu nke ibute ọrịa. Ndị mmadụ n'ozuzu ha ga-anọrịrị n'ụlọ ọgwụ maka oge a, n'ihi na ha nwere ike ịrịa ọrịa ma nwee ike ịnweta ọgwụgwọ ozugbo.
Mgbe ị na-eche ka ọnụọgụ ọbara gị ga-akawanye mma, ị nwere ike ịnwe ụfọdụ ọgwụgwọ ndị a iji kwado mgbake gị:
- mmịnye ọbara - maka ọnụ ọgụgụ ọbara ọbara dị ala (anaemia)
- Mịnye platelet - maka ọkwa platelet dị ala (thrombocytopenia)
- Ọgwụ nje - maka ọrịa nje
- Ọgwụ antiviral - maka ọrịa nje
- Ọgwụ mgbochi fungal - maka ọrịa fungal
Ọrịa engraftment
Mgbe ha nwetachara sel ọhụrụ ahụ, ụfọdụ ndị na-ebute mgbaàmà ndị a mgbe izu 2-3 gachara, n'ozuzu n'oge ntinye sel:
- Ahụ ọkụ: oke okpomọkụ nke ogo 38 ma ọ bụ karịa
- Ihe ọkụ ọkụ na-acha uhie uhie
- Mgbawa
- Nkwụsị mmiri
A na-akpọ nke a 'engraftment syndrome'. Ọ na-adịkarị mgbe a na-atụgharị mkpụrụ ndụ nke onwe (autologous) karịa onye nyere onyinye (allogeneic) stem cell transplant.
Ọ bụ mmetụta a na-ahụkarị nke transplant ma jiri ọgwụ steroid gwọọ ya. Ihe ndị ọzọ nwekwara ike ịkpata mgbaàmà ndị a, gụnyere chemotherapy, ọ pụkwara ịbụ ihe ịrịba ama nke ọrịa engraftment.
Ụfọdụ ụkpụrụ ụlọ ọgwụ a na-ahụkarị n'oge a na-atụgharị ya gụnyere:
- Ị na-anọkarị n'ọnụ ụlọ ụlọ ọgwụ naanị gị maka ogologo oge ịnọ
- A na-ehicha ọnụ ụlọ ụlọ ọgwụ mgbe niile, a na-agbanwekwa akwa na akwa ohiri isi kwa ụbọchị
- Ị nweghị ike ịnwe osisi ma ọ bụ ifuru dị ndụ n'ime ụlọ gị
- Ndị ọrụ ụlọ ọgwụ na ndị ọbịa ga-asarịrị aka ha tupu ha abanye n'ime ụlọ gị
- Mgbe ụfọdụ ndị ọbịa na ndị ọrụ ụlọ ọgwụ nwere ike iyi uwe aka, uwe mwụda ma ọ bụ akwa mkpuchi, na ihe mkpuchi ihu mgbe ha na-eleta gị.
Ndị mmadụ ekwesịghị ịga leta gị ma ọ bụrụ na ahụ adịghị ha - Ụmụaka nọ n'okpuru afọ ụfọdụ enweghị ike ịhapụ ịga leta ma ọlị - ọ bụ ezie na ụfọdụ ụlọ ọgwụ na-enye ha ohere ma ọ bụrụ na ụmụaka ahụ dị mma
Ozugbo ọnụọgụ ọbara gị gbakere ma onye ọrịa ahụ zuru oke, ha nwere ike ịla n'ụlọ. Mgbe oge a gachara, ndị otu ahụike ga-esochi ha anya.
Nsogbu sitere na transplantation cell
Graft Versus Ọrịa Ọbịa (GvHD)
Ọrịa Graft-Versus-host (GvHD) bụ ihe mgbagwoju anya nke transplant cell stem allogeneic. Ọ na-eme mgbe:
- Ndị na-enye onyinye T-cell (nke a na-akpọkwa 'graft') na-amata antigens na sel ndị ọzọ dị n'ahụ onye nnata (nke a na-akpọ 'onye ọbịa') dị ka mba ọzọ.
- Mgbe ha matachara antigens ndị a, mkpụrụ ndụ T na-enye onyinye wee wakpo mkpụrụ ndụ nke onye ọbịa ọhụrụ ha.
Mmetụta a nwere ike ịba uru mgbe mkpụrụ ndụ T-enye onyinye ọhụrụ wakporo mkpụrụ ndụ lymphoma fọdụrụ (nke a na-akpọ graft versus lymphoma effect). N'ụzọ dị mwute, cell T-enye onyinye nwekwara ike ịwakpo anụ ahụ dị mma. Nke a nwere ike ịkpata mmetụta dị njọ.
Ọtụtụ oge GvHD na-ebute mgbaàmà dị nro na-agafeghị oke, ma mgbe ụfọdụ, ọ nwere ike ịdị njọ na ọbụna na-eyi ndụ egwu. Tupu na mgbe a tụgharịrị ya, a na-enye ndị ọrịa ọgwụgwọ iji belata ohere nke ịmalite GvHD. Ndị otu ntụgharị ahụ na-enyocha onye ọrịa anya maka akara GvHD ọ bụla ka ha nwee ike ịgwọ ya ozugbo enwere ike, ma ọ bụrụ na ọ tolitere.
A na-ekewa GvHD dị ka 'nnukwu' ma ọ bụ 'na-adịghị ala ala' dabere na akara na akara ngosi.
Ihe ize ndụ nke ibute ọrịa
Na-esochi ntụgharị mkpụrụ ndụ stem, nnukwu usoro ọgwụgwọ chemotherapy ga-ewepụla ọtụtụ mkpụrụ ndụ ọbara ọcha, gụnyere mkpụrụ ndụ ọbara ọcha a na-akpọ neutrophils. A na-akpọ obere neutrophils dị ka neutropenia. Neutropenia ogologo oge na-etinye mmadụ n'ihe ize ndụ dị ukwuu nke ịmalite ọrịa. Enwere ike ịgwọ ọrịa ndị a, mana ọ bụrụ na ejideghị ya ngwa ngwa ma gwọọ ya ozugbo, ha nwere ike na-eyi ndụ egwu.
Mgbe ọ nọ n'ụlọ ọgwụ, ozugbo a tụgharịrị mkpụrụ ndụ stem ahụ, ndị otu na-agwọ ọrịa ga-akpachara anya iji gbochie ọrịa na-etolite yana ileba anya nke ọma maka ihe ịrịba ama nke ọrịa. Ọ bụ ezie na a na-akpachapụ anya dị ukwuu iji belata ohere nke ibute ọrịa, ọtụtụ ndị ọrịa nwere transplant cell sel allogeneic ga-ebute ọrịa.
N'ime izu ole na ole mbụ ka a tụgharịrị, ndị ọrịa nọ n'ihe ize ndụ kachasị nke ịmalite ọrịa nje. Ọrịa ndị dị otú ahụ gụnyere, ọrịa na-efe efe n'ọbara, oyi baa, ọrịa usoro mgbari nri ma ọ bụ ọrịa anụ ahụ.
N'ime ọnwa ole na ole sochirinụ, ndị ọrịa na-anọkarị n'ihe ize ndụ nke ibute ọrịa nje na ndị a nwere ike ịbụ nje ndị na-edina ụra n'ime ahụ tupu a tụgharị ya ma nwee ike ịmalite mgbe usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ dị ala. Ha anaghị ebute mgbaàmà mgbe niile. A ga-eme nyocha ọbara mgbe ọ bụla ka a tụgharịrị ya iji hụ na a na-achọpụta nrịgo nke ọrịa nje a na-akpọ cytomegalovirus (CMV) n'oge. Ọ bụrụ na nyocha ọbara na-egosi CMV dị - ọ bụrụgodị na enweghị mgbaàmà - onye ọrịa ahụ ga-enweta ọgwụgwọ na ọgwụ nje. Enwere ike ịchọ ihe karịrị otu usoro ọgwụgwọ yana ọgwụgwọ a nwere ike ịgbatị ogologo oge ịnọ n'ụlọ ọgwụ.
Ọnụọgụ ọbara na-amalite ịrị elu n'etiti izu 2 ruo 4 mgbe transplant cell sel allogeneic gachara. Agbanyeghị, ọ nwere ike were ọtụtụ ọnwa, ma ọ bụ mgbe ụfọdụ ọbụna ọtụtụ afọ, ka usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nwetaghachi nke ọma.
Mgbe a na-ahapụ ya n'ụlọ ọgwụ, ndị otu ahụike kwesịrị ịnye ndụmọdụ ihe mgbaàmà nke ọrịa ị ga-eleba anya na onye ha ga-akpọtụrụ ma ọ bụrụ na enwere ọrịa ma ọ bụ ihe ọ bụla ọzọ nwere ike na-echegbu onye ọrịa.
Mmetụta dị n'ụdị chemotherapy dị elu
O yikarịrị ka ndị ọrịa ga-enweta mmetụta dị iche iche site na ọgwụgwọ ọrịa kansa dị elu. Mmetụta ndị na-esonụ nwere ike ịbụ ihe na-emekarị ma ozi ndị ọzọ dị na mmetụta ngalaba
- Oral mucositis (ọnụ ọnụ)
- Anaemia (ọnụọgụ mkpụrụ ndụ uhie dị ala)
- Thrombocytopenia (obere platelet ọnụ ọgụgụ)
- Nausea na vomiting
- Nsogbu digestive tract (afọ ọsịsa ma ọ bụ afọ ntachi)
Ọdịda aka aka
Ọdịda aka aka na-apụta ma ọ bụrụ na mkpụrụ ndụ stem nke a tụgharịrị etinyeghị n'ime ụmị ọkpụkpụ wee mepụta mkpụrụ ndụ ọbara ọhụrụ. Nke a pụtara na ọnụ ọgụgụ ọbara anaghị agbake, ma ọ bụ na-amalite ịgbake ma na-agbada ọzọ.
Ọdịda aka aka dị njọ mana ọ dị ụkọ mgbe transplant cell sel allogeneic, ọkachasị ma ọ bụrụ na onye nyere onyinye dị mma.
Ndị otu ahụike ga-enyocha ọnụ ọgụgụ ọbara nke ọma ma ọ bụrụ na mkpụrụ ndụ stem ọhụrụ amalite ịda, enwere ike ịgwọ onye ọrịa ahụ na mbụ site na iji homonụ na-eto eto. Ndị a nwere ike ịgba sel ndị dị na ụmị ọkpụkpụ ume ka ha mepụta ọtụtụ mkpụrụ ndụ.
Ọ bụrụ na mkpụrụ ndụ stem sel ndị na-enye onyinye etinyeghị aka, onye ọrịa ahụ nwere ike ịchọ ntụgharị cell stem nke abụọ. Ntugharị nke abụọ a nwere ike ịbụ site na otu onye nyere onyinye cell stem ma ọ bụ nke dị iche.
Mmetụta ikpeazụ
Mmetụta ikpeazụ bụ nsogbu ahụike nke nwere ike ịmalite ọnwa ma ọ bụ afọ mgbe ọgwụgwọ lymphoma gasịrị. Ọtụtụ ebe a na-ebugharị ya ewepụtala ọrụ mmetụta mbubreyo nke na-enye mmemme nyocha iji chọpụta mmetụta mbubreyo ozugbo enwere ike. Nke a na-enye onye ọrịa ohere kachasị mma nke ịgwọ ya nke ọma ma ọ bụrụ na ha enwee mmetụta ọ bụla n'oge.
Ndị ọrịa nwekwara ike ịnọ n'ihe ize ndụ nke ịmalite ọrịa ọrịa Lymphoproliferative Post-Transplant Lymphoproliferative Disorder (PTLD) - lymphomas nke nwere ike ịmalite na ndị na-aṅụ ọgwụ mgbochi ọrịa mgbe a na-atụgharị ya. Agbanyeghị, PTLD dị ụkọ. Ọtụtụ ndị ọrịa nwere transplant anaghị etolite PTLD.
Nlekọta na-esochi
Mgbe atụgharịchara mkpụrụ ndụ stem, a ga-enwe oge ọhụhụ (kwa izu) na dọkịta. Nleba anya ga-aga n'ihu ruo ọnwa na afọ mgbe ọgwụgwọ gasịrị, mana ọ na-adị obere na obere oge ka oge na-agafe. N'ikpeazụ ndị dọkịta na-atụgharị ga-enwe ike inyefe nlekọta na-esochi ya, n'aka ndị ọrịa GP.
Ihe dị ka ọnwa 3 ka ebufere ya, a Nyocha PET, CT nyocha na / ma ọ bụ ụmị ọkpụkpụ aspirate (BMA) enwere ike ịhazi iji chọpụta ka mgbake na-aga.
Ọ bụ ihe a na-ahụkarị ịlaghachi n'ụlọ ọgwụ maka ọgwụgwọ n'ime izu na ọnwa ole na ole na-esote transplant mana ka oge na-aga, ihe ize ndụ nke nnukwu nsogbu na-ebelata.
Ndị ọrịa nwekwara ike na-enwe mmetụta dị n'akụkụ site na ọgwụgwọ dị elu ma nwee ike inwe ahụ adịghị mma na ike ọgwụgwụ. Otú ọ dị, ọ na-ewekarị ihe dị ka otu afọ iji gbakee site na transplant cell stem.
Ndị otu ahụike kwesịrị inye ndụmọdụ n'ihe ndị ọzọ ha ga-atụle n'oge mgbake. Lymphoma Australia nwere ibe Facebook nkeonwe dị n'ịntanetị, Lymphoma Down N'okpuru ebe ị nwere ike ịjụ ajụjụ wee nweta nkwado ndị ọzọ nke lymphoma metụtara ma ọ bụ ntụgharị cell stem.
Kedu ihe na-eme ma a gbasaa mkpụrụ ndụ stem?
Emecha ọgwụgwọ nwere ike bụrụ oge siri ike nye ọtụtụ ndị ọrịa, ebe ha na-agbakeghachi na ndụ mgbe a tụgharịchara ya. Ụfọdụ n'ime nchegbu nkịtị nwere ike jikọta na:
- Physical
- Mma uche
- Ahụ ike mmetụta uche
- mmekọrịta
- Ọrụ, ọmụmụ ihe na mmekọrịta mmadụ na ibe ya
Ihe omuma
Achọpụtara Steve na ọ nwere lymphoma mantle cell na 2010. Steve lanarịrị ma autologous na allogeneic stem cell transplant. Nke a bụ akụkọ Steve.
Dr Nada Hamad, dibia bekee na umi ọkpụkpụ
St Vincent's Hospital, Sydney
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
Dr Amit Khot, onye dibia bekee na umi ọkpụkpụ
Peter MacCallum Cancer Center & Royal Melbourne Hospital
