Ongeféier 7 vun all 10 Leit mat Kriibs Erfahrung Kriibs Zesummenhang kognitiv Behënnerung (CRCI). Mir nennen dëst méi allgemeng 'Chemo Brain' oder 'Brain fog', an et kann Är Erënnerung a Gedankenmuster beaflossen. Och wann et "Chemo Gehir" genannt gëtt, kann et jidderee mat Kriibs beaflossen, och wann Dir keng Chemotherapie hutt.
Wat ass Erkenntnis?
Fir kognitiv Ännerungen ze verstoen, musst Dir als éischt verstoen wat Kognitioun ass.
Kognitioun ass den alldeegleche Fonctionnement vun eisem Gehir an ëmfaasst eis:
- Perceptioun - wéi mir héieren, gesinn, bewosst ginn a Saachen verstoen.
- Opmierksamkeet - fäeg ze fokusséieren.
- Sprooch - schwätzen a Versteesdemech geschwat a geschriwwe Wierder.
- Erënnerung - kuerz a laangfristeg Erënnerung.
- Begrënnung - iwwer Saachen logesch denken. Wéi mir d'Saachen ausschaffen.
- Uerteel - eis Fäegkeet iwwerluecht a verstänneg Entscheedungen ze treffen.
- Problemléisung - eis Fäegkeet fir Léisunge fir Problemer ze fannen an ze handelen.
Wat verursaacht Cancer Related Cognitive Impairment?
Kriibsrelatéiert kognitiv Behënnerung (CRCI) gëtt dacks Chemo-Gehir oder Gehirniwwel genannt. Wéi och ëmmer, obwuel se dacks "Chemo Brain" genannt ginn, gëtt CRCI net nëmmen duerch Chemotherapie verursaacht! Tatsächlech kënne Leit mat Kriibs, déi net emol Chemo haten, CRCI kréien.
Déi genee Ursaach vu Kriibs verbonne kognitiv Behënnerung ass onbekannt. Et ass méiglecherweis vill Faktoren, déi bäidroe kënnen, dorënner:
- de Lymphom selwer (besonnesch wann et an Ärem Gehir ass oder sech verbreet)
- Chemikalien, déi vum Lymphom an Immunzellen verëffentlecht ginn
- Behandlung abegraff Chirurgie, Radiotherapie, Immuntherapie a Chemotherapie
- Ënnerstëtzend Medikamenter abegraff Steroiden, Schmerzmedikamenter an Antivirale
- Nebenwirkungen vun der Behandlung wéi Infektiounen, Middegkeet, niddereg Bluttzuelen, gestéiert Schlofmuster, hormonell Verännerungen an Ënnerernährung
- Péng an inflammation
- Stress, Besuergnëss an/oder Depressioun.
Wat sinn d'Symptomer vu Cancer Related Cognitive Impairment (CRCI)?
CRCI wäert d'Leit anescht beaflossen. Dir kënnt subtile Symptomer hunn, déi méi eng Nues sinn, oder d'Symptomer kënne schwéier genuch sinn fir Iech Suergen ze maachen an Är Fäegkeet fir normal ze funktionnéieren. Fir déi meescht Leit wäert CRCI mat der Zäit verbesseren, awer e puer kënnen dauerhaft Effekter hunn.
E puer Symptomer déi Dir bemierkt kann enthalen:
Dir kënnt:
- méi desorganiséiert sinn wéi soss
- einfach duercherneen bréngen
- hu Schwieregkeeten ze konzentréieren
- méi vergiessen
- hu Problemer mat Entscheedungen huelen
- Schwieregkeeten hunn déi richteg Wierder ze fannen, oder ze verstoen wat anerer soen
- vergiessen Nimm
- Schwieregkeeten hunn d'Richtungen ze verfollegen
- Schwieregkeeten hunn nei Fäegkeeten ze léieren
- kämpfe mat Multitasking méi wéi soss
- fillt Iech wéi Äre Geescht oder Denken niwweleg oder lues ass
- hunn eng kuerz Opmierksamkeet.
Wat sinn e puer Managementstrategien?
Et gi vill Strategien déi hëllefe kënnen d'Symptomer vum CRCI ze verbesseren ofhängeg vu wéi eng Schwieregkeeten Dir hutt.
Anerer involvéieren
Dëst ass wichteg! Dir sollt dat net alleng maachen. Dir hutt vläicht Frënn oder Famillen déi hëllefe kënnen, oder et kann e Gesondheetsspezialist sinn. Anerer involvéieren kënnen enthalen:
- Ënnerstëtzung Persoun. Dir kënnt eng Ënnerstëtzung Persoun mat op Är Rendez bréngen. Dëst ass normalerweis e vertrauenswürdege Familljemember, Frënd oder Betreiber. Si kënnen hëllefen, Schlësselinformatioun ze erënneren oder Froen fir Iech ze stellen. Dir kënnt hinnen och froen Notizen fir Iech ze huelen.
- Beroder oder Psycholog. Berodung a Psychologie kënnen Iech hëllefen d'Verännerungen ze verstoen déi geschéien, a wéi Dir emotional mat dësen Ännerungen këmmert an nei Verhalen oder Strategien entwéckelen fir d'Verännerungen ze managen an den Impakt ze reduzéieren déi se op Ärem Liewen hunn,
- Occupational Therapeut (OT). En OT ass e Gesondheetsspezialist deen Äre CRCI beurteelt an Iech hëlleft e Wee ze plangen fir et ze managen.
Benotzt Checklëschten
Checklisten, Notizen, Alarmer op Ärem Telefon oder en Tagebuch halen kënnen Iech drun erënneren:
- wat Dir maache musst
- Rendez-vous, Blutt Tester oder Scans
- Gebuertsdeeg
- wichteg Informatioun
- Instruktiounen
- aner speziell Informatiounen.
Gesond Liewensstil
E gesonde Liewensstil ass wichteg fir jiddereen! Ausübung huet vill Virdeeler, dorënner d'Erhéijung vum Bluttfluss a Sauerstoff fir Äert Gehir. Dëst kann hëllefen d'Symptomer vum CRCI ze verbesseren.
Äre Kierper brauch och Energie fir Äre Kierper ze brennen, sou datt eng gesond Ernährung iessen an anstänneg Schlof ass wichteg. Dir kënnt méi Informatioun iwwer dës fannen andeems Dir op d'Links hei drënner klickt.
Diät, Ernährung an Lymphom - YouTube Video
Erënnerung a Stimulatioun
D'Stimulatioun vun Ärem Gehir kann d'Symptomer vum CRCI verbesseren.
Kreativ Aktivitéite wéi Konscht, Puzzel oder Kräizwuerträtsel, Léieren vun enger neier Fäegkeet oder Sprooch kënnen all hëllefen Äert Gehir aktiv ze halen an d'Symptomer vum CRCI ze verbesseren.
Dir kënnt och Ären Dokter oder Infirmièren iwwer méi formell Gehir Training froen duerch kognitiv Rehabilitatioun.
Anerer bedeelegen ass wichteg!
Frot e vertrauenswürdege Frënd oder Familljemember fir op wichteg Rendez-vousen oder Reuniounen mat Iech ze goen. Si kënne mat Notizen hëllefen, a Froen fir Iech stellen.
Gesondheetsspezialisten an ënnerstëtzen Leit déi hëllefe kënnen.
Wann Dir Iech iwwer Är CRCI besuergt sidd a fillt datt Dir extra Hëllef braucht, da gi Leit déi trainéiert sinn fir Iech ze hëllefen. Hei drënner lëschte mir e puer Gesondheetsspezialisten déi hëllefe kënnen d'Symptomer vum CRCI ze verbesseren a wat se maachen.
Occupational Therapist
Beruffstherapeuten kënnen hëllefen wann Dir Problemer mat Ären alldeeglechen Aufgaben hutt wéinst Ärer kognitiver Behënnerung (Gehirniwwel). Si kënnen eng Bewäertung maachen, an hëllefen Iech mat Strategien ze kommen, déi hëllefe kënnen den Impakt op Äert Liewen ze reduzéieren.
Psycholog
E Psycholog kann Iech hëllefen ze léieren wéi Dir d'Erausfuerderunge akzeptéiere kënnt an ëmgoen, déi mat Ännerungen an Ärer Erkenntnis kommen. Si kënnen och Übung oder Strategien ginn fir Är Erkenntnis ze verbesseren.
Neuropsycholog
En Neuropsychologe kann hëllefen den Impakt vun Äre kognitiven Ännerungen ze bewäerten a wéi dës Äert Verhalen beaflossen. Si kënnen Iech hëllefen Strategien ze léieren fir den Impakt vun de kognitiven Ännerungen op Ärem Liewen ze reduzéieren.
Aner Saachen Dir kënnt probéieren
Et gi verschidde Saachen déi Dir an Är Frënn/Famill/Mob maache kënnen fir Iech ze hëllefen Är Kriibsrelatéiert kognitiv Behënnerung ze managen.
Éischtens, gitt einfach op Iech selwer. Erwaart net ze vill. Äre Geescht a Kierper ginn duerch vill, a mat Ärer Diagnostik a Behandlung léiert Dir méi wéi Dir wahrscheinlech mierkt!
Erlaabt Zäit fir ze heelen a wësst datt CRCI mat der Zäit ka verbesseren.
Zil Är Energie ze spueren an Äert Schlof oder Reschtmuster ze verbesseren. Dir kënnt méi Informatiounen fannen duerch Klick hei.
Übung Äre Kierper an Ärem Gehir. All Dag e Spazéiergang an der frescher Loft ze goen ass e gudde Start. Probéiert och Puzzel, Wuertspiller oder Quiz.
Léiert eng nei Fäegkeet déi Iech denkt. Dëst kéint eng nei Sprooch probéieren, en Handwierk, Molerei oder Schreiwen. Wat interesséiert Iech nach? Probéiert et (soulaang et Iech net a Gefor bréngt. Wann Dir net sécher sidd, frot Ären Dokter oder Infirmière).
Hutt Gespréicher op roueg Plazen ouni Oflenkungen. Schalt den Fernseh aus, setzt den Telefon erof oder stoppt ze maachen wat Dir maacht fir d'Gespréich ze hunn, sou datt Dir nëmmen op d'Gespréich konzentréiere kënnt.
Schreift Saachen an engem Tagebuch oder Journal. Benotzt Post-it Notizen oder setzt Erënnerungen oder Alarmer op Ärem Telefon - Vergewëssert Iech datt Dir schreift fir wat d'Erënnerung oder den Alarm ass!
Gitt gewinnt nee ze soen. Et ass gesond heiansdo Nee ze soen.
Loosst d'Famill a Frënn wëssen wat CRCI ass an dës Säit mat hinnen deelen fir datt se Iech kënnen verstoen an ënnerstëtzen.
Sot de Leit wat Dir vun hinnen braucht. Leit wëllen dacks hëllefen, awer wëssen net wéi. Hëlleft hinnen andeems Dir se wësse wat Dir braucht.
Huelt all Dag Zäit fir ze raschten an Äre Geescht ze klären. Meditatiouns- oder Visualiséierungsapps, oder CDen kënnen domat hëllefen.
Wann Dir Angscht, Depressioun oder Stress hutt, schwätzt mat Ärem Dokter. Verwalte dës hëlleft Är CRCI ze verbesseren.
Liewen Trainer
Dir kënnt souguer probéieren mat engem Liewenscoach ze schwätzen. Life Coaches kënnen net mat Psychologie oder Berodung hëllefen. Awer si kënnen Iech hëllefen realistesch Ziler ze setzen an e Plang ze maachen fir se z'erreechen.
Drënner sinn e puer Videoe vun engem Life Coach. Wann Dir Iech selwer wëllt verweisen fir hatt ze gesinn, klickt op de Link hei drënner.
Resumé
- Kriibs verbonne kognitiv Behënnerung (CRCI) ass heefeg, beaflosst ongeféier 7 vun all 10 Leit mat Kriibs.
- Chemo Gehir oder Gehir Niwwel sinn aner Nimm fir CRCI.
- Kognitiv Funktioun ass wéi Dir denkt, plangt an handelt iwwer Informatioun, wéi och wéi Dir Informatioun kommunizéiert a versteet. Et sinn dës Saachen déi vum CRCI betraff sinn.
- CRCI kann d'Leit anescht beaflossen a verbessert normalerweis mat der Zäit.
- Ausübung vun Ärem Geescht a Kierper kann hëllefen d'Symptomer vum CRCI ze verbesseren.
- Beruffstherapeuten, Psychologen, Neuropsychologen a Liewenscoache kënnen Iech all hëllefen Äre CRCI ze managen.
- Famill a Frënn kënnen Iech och hëllefen CRCI ze managen - deelt dës Säit mat hinnen.
- Gitt einfach op Iech selwer - Dir hutt vill lass an Dir léiert wahrscheinlech méi wéi Dir wësst.
- Kontaktéiert eis Lymphom Care Infirmièren wann Dir Ënnerstëtzung braucht. Dir kënnt hinnen kontaktéieren andeems Dir op de Kontakt eis Knäppchen um ënnen vun dësem Écran klickt.
