A splenectomie is een operatie om de milt te verwijderen en sommige patiënten met lymfoom hebben mogelijk een splenectomie nodig? We kunnen leven zonder milt, maar zonder milt is het lichaam minder goed in staat om infecties te bestrijden. Zonder milt zijn voorzorgsmaatregelen nodig om het risico op infecties te verkleinen.
Wat is de milt?
De milt is een vuistvormig, langwerpig orgaan dat paars is en bij gezonde personen ongeveer 170 gram weegt. Het bevindt zich achter de ribben, onder het middenrif en boven en achter de maag aan de linkerkant van het lichaam.
De milt speelt meerdere ondersteunende rollen in het lichaam, waaronder:
- Het werkt als een filter voor bloed als onderdeel van het immuunsysteem
- Oude rode bloedcellen worden gerecycled in de milt
- Maakt antilichamen aan
- In de milt worden bloedplaatjes en witte bloedcellen opgeslagen
- Extra bloed opslaan wanneer het niet nodig is
- De milt helpt ook bij het bestrijden van bepaalde soorten bacteriën die longontsteking en meningitis veroorzaken
Symptomen van een vergrote milt
Symptomen treden over het algemeen geleidelijk op en kunnen soms vaag blijven totdat ze ernstiger worden. Symptomen zijn onder meer:
- Pijn of gevoel van volheid aan de linkerkant van uw buik
- Snel een vol gevoel na het eten
- Vermoeidheid
- Kortademigheid
- Frequente infecties
- Makkelijker bloeden of blauwe plekken krijgen dan normaal
- Anemie
- Geelzucht
Lymfoom en de milt
Lymfoom kan uw milt op veel manieren aantasten en omvat:
- Lymfoomcellen kunnen zich ophopen in de milt waardoor deze opzwelt of groter wordt. Soms is een vergrote milt het enige teken dat iemand lymfoom heeft. Een vergrote milt wordt ook wel splenomegalie genoemd. Splenomegalie kan optreden bij verschillende soorten lymfoom, waaronder:
- Hodgkin-lymfoom
- Chronische lymfatische leukemie
- Diffuus grootcellig B-cellymfoom
- Mantelcellymfoom
- Haarcelleukemie
- Milt marginale zone lymfoom
- Waldenströms macroglobulinemie
- Lymfoom kan op zijn beurt de milt harder laten werken dan normaal en de milt kan auto-immuun veroorzaken hemolytische anemie or immuuntrombocytopenie. De milt moet dan hard werken om de met antilichaam omhulde rode bloedcellen of bloedplaatjes te vernietigen. Als het lymfoom zich in het beenmerg bevindt, kan de milt proberen nieuwe bloedcellen aan te maken. Wanneer de milt harder werkt, kan deze opzwellen.
- Als de milt opgezwollen is, passen er meer rode bloedcellen en bloedplaatjes in dan normaal. Het verwijdert ook sneller rode bloedcellen en bloedplaatjes uit de bloedbaan dan zou moeten. Dit vermindert het aantal van deze cellen in de bloedbaan en kan bloedarmoede (laag aantal rode bloedcellen) of trombocytopenie (laag aantal bloedplaatjes) veroorzaken. Deze symptomen zullen verergeren als u ze al heeft.
Wat is een splenectomie?
Een splenectomie is een chirurgische ingreep waarbij de milt wordt verwijderd. Het verwijderen van een deel van de milt wordt een gedeeltelijke splenectomie genoemd. Het verwijderen van de hele milt wordt een totale splenectomie genoemd.
De operatie kan zowel laparoscopisch (kijkoperatie) als open chirurgie worden uitgevoerd. Beide operaties worden uitgevoerd onder algehele narcose.
laparoscopische chirurgie
Laparoscopische chirurgie is veel minder ingrijpend dan open chirurgie. De chirurg maakt 3 of 4 incisies in de buik en in 1 van de incisies wordt de laparoscoop ingebracht. De andere incisies worden gebruikt om instrumenten in te brengen en om de milt te verwijderen. Tijdens de operatie wordt de buik vol kooldioxidegas gepompt om de operatie te vergemakkelijken en worden de incisies na de operatie dichtgenaaid. Patiënten kunnen dezelfde dag of de dag na de operatie naar huis.
Open operatie
Een snee wordt meestal gemaakt onder de onderkant van de ribbenkast aan de linkerkant of recht door het midden van de buik. De milt wordt vervolgens verwijderd en de incisie wordt gehecht en bedekt met een verband. Patiënten blijven meestal een paar dagen in het ziekenhuis en laten de hechtingen of clips een paar weken later verwijderen.
Wat zijn de redenen dat sommige mensen een splenectomie nodig hebben?
Er zijn een aantal redenen waarom mensen mogelijk een splenectomie nodig hebben, en deze kunnen zijn:
- Primaire kankers van de milt en kankers die zich hebben verspreid naar de milt
- Lymfoompatiënten die de milt nodig hebben om te onderzoeken welk type lymfoom ze hebben
- Bloedarmoede of trombocytopenie waarbij er geen respons op de behandeling is
- Idiopathische trombocytopenische purpura (ITP)
- Virale, bacteriële of parasitaire infecties
- Trauma, zoals letsel als gevolg van een auto-ongeluk
- Milt met een abces
- Sikkelcelziekte
- Thalassemie
Leven zonder milt
Het immuunsysteem zal minder goed werken na een splenectomie. Andere organen zoals de lever, het beenmerg en de lymfeklieren zullen een deel van de functies van de milt overnemen. Iedereen zonder milt heeft een groter risico op infectie.
Enkele stappen die u kunt nemen om de kans op infectie te verkleinen zijn:
- Neem vroegtijdig contact op met het zorgteam als er tekenen en symptomen van infectie zijn
- Als u bent gebeten of gekrabd door een dier, neem dan direct contact op met het zorgteam
- Zorg ervoor dat alle vaccinaties up-to-date zijn voor de operatie. Griepvaccins zijn elk jaar nodig en pneumokokkenvaccins om de 5 jaar. Extra vaccinaties kunnen nodig zijn als u naar het buitenland reist.
- Neem antibiotica na splenectomie zoals voorgeschreven. Sommige patiënten zullen ze 2 jaar hebben of anderen kunnen ze hun hele leven hebben
- Wees extra voorzichtig als u naar het buitenland reist. Neem noodantibiotica mee op reis. Vermijd reizen naar landen die gevoelig zijn voor malaria.
- Draag handschoenen en schoenen bij het tuinieren en buiten werken om letsel te voorkomen
- Zorg ervoor dat de huisarts en tandarts weten of u geen milt heeft
- Draag een medic-alert-armband
